Ondernemer met een eenmanszaak
Een eenmanszaak is een populaire rechtsvorm voor veel ondernemers. Maar wat zijn de fiscale gevolgen van een eenmanszaak? En hoe verhoudt een eenmanszaak zich tot andere rechtsvormen, zoals een vof of een maatschap? In dit blog geven we je een overzicht van de belangrijkste punten.
Fiscale voordelen van een eenmanszaak
Als je een eenmanszaak hebt, ben je voor de inkomstenbelasting ondernemer. Dat betekent dat je gebruik kunt maken van speciale regelingen, zoals:
- Zelfstandigenaftrek: een vast bedrag dat je mag aftrekken van je winst, als je voldoet aan het urencriterium van 1225 uur per jaar.
- MKB-winstvrijstelling: een percentage van je winst na aftrek van de zelfstandigenaftrek dat je niet hoeft te betalen.
- Startersaftrek: een extra bedrag dat je mag aftrekken van je winst in de eerste drie jaar van je onderneming, als je voldoet aan het urencriterium en de zelfstandigenaftrek.
Deze fiscale voordelen zorgen ervoor dat je over het eerste gedeelte van je winst erg weinig belasting betaalt. Maar let op: als je winst hoger wordt, kan het zijn dat je meer belasting betaalt dan bij andere rechtsvormen. Dat komt omdat je bij een eenmanszaak altijd inkomstenbelasting betaalt over je hele winst, terwijl je bij bijvoorbeeld een bv ook vennootschapsbelasting kunt betalen over een deel van je winst. Dit is vaak lager dan het tarief voor de inkomstenbelasting.
Fiscale verplichtingen van een eenmanszaak
Naast fiscale voordelen, heb je als eenmanszaak ook fiscale verplichtingen. Zo moet je:
- Btw-aangifte doen en btw betalen over je omzet, tenzij je gebruikmaakt van de kleineondernemersregeling (KOR).
- Inkomstenbelastingaangifte doen en inkomstenbelasting betalen over je winst.
- Loonheffingen afdragen als je personeel in dienst hebt.
- Een administratie bijhouden en bewaren voor minimaal zeven jaar.
Pensioen en arbeidsongeschiktheid bij een eenmanszaak
Als je een eenmanszaak hebt, ben je zelf verantwoordelijk voor je pensioen en arbeidsongeschiktheid. Je bouwt namelijk geen pensioen op via een werkgever of via de overheid. Je kunt wel zelf sparen of beleggen voor je pensioen, bijvoorbeeld via een lijfrenteverzekering of bankspaarrekening. Ook kun je gebruikmaken van de fiscale oudedagsreserve (FOR), waarmee je een deel van je winst kunt reserveren voor je pensioen. Dit levert wel uitstel, maar geen afstel van belasting op.
Voor arbeidsongeschiktheid kun je jezelf verzekeren via een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Dit is niet verplicht, maar wel aan te raden als je geen ander inkomen hebt waarop je kunt terugvallen. Een AOV kan wel duur zijn, afhankelijk van je leeftijd, beroep en dekking. Er zijn ook alternatieven, zoals broodfondsen of schenkkringen.
Wat zijn de voor- en nadelen van een eenmanszaak?
Een eenmanszaak heeft zowel voor- als nadelen. Hieronder zet ik ze voor je op een rijtje.
Voordelen
- Eenvoudig op te richten. Je hoeft geen statuten op te stellen of naar de notaris te gaan. Je schrijft je in bij de KvK en je kunt beginnen.
- Fiscaal aantrekkelijk. Je kunt gebruikmaken van verschillende belastingvoordelen, zoals de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling. Hierdoor betaal je minder belasting over je winst.
- Vrijheid en flexibiliteit. Je bent je eigen baas en kunt zelf je werktijden, tarieven en klanten bepalen. Je hebt geen verantwoording af te leggen aan anderen.
Nadelen
- Aansprakelijkheid. Je bent met je hele privévermogen aansprakelijk voor de schulden en verplichtingen van je bedrijf. Als je bedrijf failliet gaat, kun je dus ook je huis, auto of spaargeld kwijtraken.
- Werkdruk. Je moet alles zelf doen: van acquisitie tot administratie, van marketing tot klantenservice. Dit kan veel tijd en energie kosten, waardoor je minder tijd overhoudt voor je privéleven of ontspanning.
- Onzekerheid. Je hebt geen vast inkomen of zekerheid over je toekomst. Je bent afhankelijk van de markt, de concurrentie en de vraag van je klanten. Je moet zelf zorgen voor een buffer voor slechte tijden of onvoorziene uitgaven.
Vennootschap onder firma (vof)
Een vof is een samenwerkingsverband tussen twee of meer personen die samen een bedrijf voeren. Elke vennoot brengt iets in, bijvoorbeeld geld, goederen of arbeid. De vennoten delen de winst en het verlies naar rato van hun inbreng.
Voordelen
- Meer kapitaal en kennis. Door samen te werken kun je meer geld, goederen en expertise inbrengen dan alleen. Dit kan je bedrijf sterker maken en meer kansen bieden.
- Fiscaal aantrekkelijk. Elke vennoot wordt gezien als een zelfstandig ondernemer en kan gebruikmaken van dezelfde belastingvoordelen als een eenmanszaak.
- Eenvoudig op te richten. Je hoeft geen statuten op te stellen of naar de notaris te gaan. Je schrijft je in bij de KvK en je kunt beginnen.
Nadelen
- Aansprakelijkheid. Elke vennoot is met zijn hele privévermogen aansprakelijk voor de schulden en verplichtingen van de vof. Dit betekent dat je ook aansprakelijk bent voor de fouten of schulden van je medevennoten, ook al heb je daar niets mee te maken.
- Afhankelijkheid. Je bent afhankelijk van de inbreng, het gedrag en de beslissingen van je medevennoten. Je moet goede afspraken maken over de verdeling van de taken, de bevoegdheden en de winst.
- Opheffing. Als een van de vennoten overlijdt, uittreedt of failliet gaat, wordt de vof automatisch ontbonden. Je moet dan een nieuwe vof oprichten of een andere rechtsvorm kiezen.
De maatschap?
Een maatschap is een samenwerkingsvorm tussen twee of meer personen die een gemeenschappelijk doel nastreven. Bijvoorbeeld, twee artsen die samen een praktijk voeren, of twee advocaten die samen een kantoor delen. Een maatschap is geen rechtspersoon, maar een overeenkomst tussen de maten. Dat betekent dat de maten persoonlijk aansprakelijk zijn voor de schulden en verplichtingen van de maatschap.
Wat zijn de voordelen van een maatschap?
Een maatschap heeft een aantal voordelen ten opzichte van andere rechtsvormen, zoals:
- De oprichting is eenvoudig en goedkoop. Er is geen notariële akte nodig, alleen een onderlinge overeenkomst tussen de maten.
- De maten hebben veel vrijheid om hun eigen afspraken te maken over de inbreng, de winstverdeling, de bevoegdheden en de aansprakelijkheid.
- De maten kunnen fiscaal voordelig zijn, omdat ze als zelfstandig ondernemers worden gezien. Ze kunnen gebruik maken van aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling.
- De maten kunnen hun eigen identiteit behouden. Ze hoeven geen gemeenschappelijke naam of logo te voeren, en kunnen hun eigen klantenkring opbouwen.
Wat zijn de nadelen van een maatschap?
Een maatschap heeft ook een aantal nadelen, zoals:
- De maten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden en verplichtingen van de maatschap. Dat betekent dat elke maat voor het geheel kan worden aangesproken, ook als hij of zij niet verantwoordelijk is voor de fout of het geschil.
- De maatschap heeft geen rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de maatschap geen eigenaar kan zijn van goederen of contracten. De maten moeten dat op eigen naam doen, wat extra administratie en risico's met zich meebrengt.
- De maatschap is afhankelijk van de inbreng en de samenwerking van de maten. Als een maat wegvalt door overlijden, uittreding of ontbinding, dan moet de maatschap worden ontbonden of voortgezet met nieuwe afspraken.
- De maten moeten onderling goed communiceren en afstemmen over de gang van zaken. Er kunnen conflicten ontstaan over de visie, de strategie, de kwaliteit of de verdeling van het werk.
Hoe verschilt een maatschap van een VOF?
Een VOF (vennootschap onder firma) lijkt veel op een maatschap, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Een VOF is een samenwerkingsvorm tussen twee of meer personen die samen een bedrijf uitoefenen. Een VOF heeft wel rechtspersoonlijkheid, wat betekent dat de VOF eigenaar kan zijn van goederen of contracten. Een VOF heeft ook een gemeenschappelijke naam en een gemeenschappelijk vermogen. De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden en verplichtingen van de VOF, maar ook voor elkaars handelingen. Een VOF is vooral geschikt voor ondernemers die samen een product of dienst aanbieden aan derden, zoals een winkel of een horecazaak.
Samenvatting
Een eenmanszaak, een VOF en een maatschap zijn drie rechtsvormen voor ondernemers die zelfstandig willen werken. Ze hebben elk hun eigen kenmerken, voor- en nadelen. Hieronder volgt een korte samenvatting van de verschillen tussen deze rechtsvormen.
- Een eenmanszaak is een onderneming die door één persoon wordt gedreven. De eigenaar is volledig aansprakelijk voor de schulden en verplichtingen van de onderneming. De winst wordt belast als inkomen in box 1. De eigenaar kan gebruikmaken van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling.
- Een VOF is een onderneming die door twee of meer personen wordt gedreven onder een gemeenschappelijke naam. De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden en verplichtingen van de onderneming. De winst wordt verdeeld onder de vennoten en belast als inkomen in box 1. De vennoten kunnen gebruikmaken van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling.
- Een maatschap is een samenwerkingsverband tussen twee of meer personen die een beroep uitoefenen. De maten zijn aansprakelijk voor hun eigen handelen en voor het aandeel in de gemeenschappelijke schulden en verplichtingen. De winst wordt verdeeld onder de maten en belast als inkomen in box 1. De maten kunnen gebruikmaken van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling.
De keuze voor een rechtsvorm hangt af van verschillende factoren, zoals het aantal personen, het soort activiteit, het risico, de administratie en de belasting. Het is raadzaam om je goed te laten informeren voordat je een rechtsvorm kiest voor je onderneming.