Aangifte doen bij overlijden: wat moet je weten?
Als iemand overlijdt, komt er veel op je af. Je moet niet alleen de uitvaart regelen, maar ook allerlei administratieve en financiële zaken. Een daarvan is de belastingaangifte voor de overledene. Hoe doe je dat, voor wie moet je dat doen en waar moet je op letten? In deze blog geven we je een overzicht van de belangrijkste punten.
Wie moet aangifte doen voor de overledene?
De erfgenamen zijn verantwoordelijk voor de belastingaangifte van de overledene. Dat kunnen de partner, de kinderen, de familie of andere personen zijn die in het testament zijn aangewezen. Als er meerdere erfgenamen zijn, kunnen zij één persoon machtigen om namens hen aangifte te doen. Dit kan online met een nabestaandenmachtiging. De naam van de persoon die aangifte doet, komt op de akte van overlijden te staan.
Wanneer moet je aangifte doen voor de overledene?
Je moet twee soorten belastingaangifte doen voor de overledene: inkomstenbelasting en erfbelasting.
Inkomstenbelasting
De inkomstenbelasting is de belasting die je betaalt over je inkomen, zoals loon, pensioen of uitkering. Je moet aangifte inkomstenbelasting doen voor de overledene over het jaar van overlijden en eventueel voor eerdere jaren als dat nog niet is gedaan. De Belastingdienst stuurt meestal een brief met een uitnodiging om aangifte te doen en een formulier met een unieke code. Je kunt ook zelf aangifte doen via Mijn Belastingdienst of via een belastingadviseur.
De aangifte inkomstenbelasting voor de overledene moet vóór 1 mei van het jaar na het overlijden binnen zijn bij de Belastingdienst. Je kunt uitstel aanvragen als je meer tijd nodig hebt. De Belastingdienst stuurt dan een nieuwe uiterste datum.
Erfbelasting
De erfbelasting is de belasting die je betaalt over de erfenis die je ontvangt van de overledene. Je moet aangifte erfbelasting doen als je meer erft dan het vrijgestelde bedrag. Dit bedrag hangt af van je relatie tot de overledene en wordt elk jaar aangepast. In 2023 gelden de volgende vrijstellingen:
- Partner: € 691.194
- Kind of kleinkind: € 22.379
- Ouder: € 50.397
- Ander familielid of derde: € 2.238
De Belastingdienst stuurt meestal een brief met een uitnodiging om aangifte te doen en een formulier met een unieke code. Je kunt ook zelf aangifte doen via Mijn Belastingdienst of via een belastingadviseur.
De aangifte erfbelasting voor de overledene moet binnen 8 maanden na het overlijden binnen zijn bij de Belastingdienst. Je kunt uitstel aanvragen als je meer tijd nodig hebt. De Belastingdienst stuurt dan een nieuwe uiterste datum.
Hoe doe je aangifte voor de overledene?
Om aangifte te doen voor de overledene heb je een aantal gegevens nodig, zoals:
- De verklaring van overlijden: deze krijg je van de arts die het overlijden heeft vastgesteld.
- Het burgerservicenummer (BSN) van de overledene: deze vind je op het identiteitsbewijs of het trouwboekje van de overledene.
- Het DigiD van de overledene: deze heb je nodig om online aangifte te doen via Mijn Belastingdienst. Als je het DigiD niet hebt of niet kunt gebruiken, kun je een nabestaandenmachtiging aanvragen.
- Het testament of de verklaring van erfrecht: deze geven aan wie de erfgenamen zijn en hoe de erfenis is verdeeld. Je kunt deze opvragen bij de notaris die het testament heeft opgesteld of bij een andere notaris.
- Een overzicht van de bezittingen en schulden van de overledene: deze vormen samen de nalatenschap waarover je erfbelasting moet betalen. Denk aan bankrekeningen, spaargeld, beleggingen, onroerend goed, auto's, sieraden, meubels, uitvaartkosten, hypotheek, leningen, belastingschulden, etc.
Als je alle gegevens hebt verzameld, kun je online of op papier aangifte doen voor de overledene. Je vult het formulier in met de gegevens van de overledene en van jezelf (als aangever). Je vermeldt ook wie de erfgenamen zijn en hoeveel zij erven. Je berekent vervolgens hoeveel inkomstenbelasting en erfbelasting je moet betalen of terugkrijgt. Je ondertekent het formulier en stuurt het op naar de Belastingdienst.
Waar moet je op letten bij de aangifte voor de overledene?
Bij de aangifte voor de overledene zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden, zoals:
- De fiscale partner: als de overledene een fiscale partner had, kun je ervoor kiezen om samen aangifte te doen voor het hele jaar of alleen voor de periode tot het overlijden. Dit kan voordelig zijn als je gebruik kunt maken van bepaalde aftrekposten of heffingskortingen. Je kunt dit zelf bepalen of laten berekenen door een belastingadviseur.
- De erfgenamen: als er meerdere erfgenamen zijn, kun je ervoor kiezen om samen aangifte te doen of ieder apart. Dit kan voordelig zijn als je gebruik kunt maken van verschillende vrijstellingen of tarieven. Je kunt dit zelf bepalen of laten berekenen door een belastingadviseur.
- De waardering van de nalatenschap: voor de erfbelasting moet je de waarde van de bezittingen en schulden van de overledene opgeven op de datum van overlijden. Dit kan soms lastig zijn, bijvoorbeeld als het gaat om onroerend goed, beleggingen of kunstwerken. Je kunt hiervoor een taxateur inschakelen of gebruik maken van forfaitaire waardes die de Belastingdienst hanteert.
- De vrijstellingen en tarieven: voor de erfbelasting gelden verschillende vrijstellingen en tarieven afhankelijk van je relatie tot de overledene en de hoogte van je erfenis. Hoe dichter je verwant bent aan de overledene, hoe hoger je vrijstelling en hoe lager je tarief. Je kunt hier meer over lezen op de website van de Belastingdienst.
Tips voor achterblijvenden
Als je te maken krijgt met een overlijden, is dat een emotionele en stressvolle periode. Daarom geven we je nog een paar tips om het regelen van de belastingaangifte zo makkelijk mogelijk te maken:
- Vraag hulp: je hoeft niet alles alleen te doen. Je kunt familie, vrienden of een professional inschakelen om je te helpen met de administratie, het verzamelen van gegevens of het invullen van formulieren.
- Bewaar alle documenten: bewaar alle documenten die te maken hebben met het overlijden en de belastingaangifte goed. Denk aan kopieën van aktes, verklaringen, rekeningen, brieven, etc. Zo heb je alles bij de hand als je vragen krijgt van de Belastingdienst of als er iets wijzigt in de situatie.
- Neem contact op met de Belastingdienst: als je vragen hebt over de belastingaangifte voor de overledene, kun je contact opnemen met de Belastingdienst. Zij kunnen je verder helpen. Of neem een deskundige in de arm zoals een belastingconsulent, belastingadviseurs die u het werk zoveel mogelijk uit handen zullen nemen.
R. Leichel Consultancies, uw vertrouwde belastingconsulent, is gespecialiseerd in een breed scala aan belastingzaken. Wij streven naar het optimaliseren van uw belastingteruggaven, een winst waar u als klant van profiteert. Onze toewijding aan u stopt nooit. Neem contact met ons op voor de hulp die u nodig heeft.