Wat zijn de fiscale gevolgen als je gaat samenwonen?

Samenwonen is een grote stap in je relatie, maar ook in je financiële situatie. Als je gaat samenwonen, verandert er namelijk een aantal dingen op fiscaal gebied. In deze blogpost leg ik uit wat de belangrijkste fiscale gevolgen zijn als je gaat samenwonen, en hoe je daar rekening mee kunt houden.

Fiscaal partnerschap

Als je gaat samenwonen, kun je fiscaal partner worden van je partner. Dit betekent dat je voor de belastingdienst als één huishouden wordt gezien, en dat je bepaalde inkomsten en aftrekposten met elkaar kunt verdelen. Dit kan voordelig zijn als jullie een verschillend inkomen hebben, of als één van jullie recht heeft op bepaalde heffingskortingen of toeslagen. Om fiscaal partner te worden, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Je moet bijvoorbeeld allebei meerderjarig zijn, op hetzelfde adres ingeschreven staan, en niet elkaars bloedverwant zijn in de rechte lijn. Daarnaast moet je aan minstens één van de volgende voorwaarden voldoen:

• Je hebt samen een notarieel samenlevingscontract.
• e hebt samen een kind of een kind van de ander erkend.
• Je bent samen eigenaar van een eigen woning.
• Je bent elkaars pensioenpartner.
• Je hebt samen een lening afgesloten voor de eigen woning of voor de studie van de ander.

Als je aan deze voorwaarden voldoet, word je automatisch fiscaal partner. Je hoeft dit niet apart aan te geven bij de belastingdienst. Als je niet aan deze voorwaarden voldoet, kun je ervoor kiezen om fiscaal partner te worden door dit aan te geven in je aangifte inkomstenbelasting.

Eigen woning

Als je gaat samenwonen, kan het zijn dat één van jullie al een eigen woning heeft, of dat jullie samen een eigen woning kopen. Dit heeft gevolgen voor de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait. De hypotheekrenteaftrek is het bedrag dat je mag aftrekken van je belastbaar inkomen voor de rente die je betaalt over je hypotheek. Het eigenwoningforfait is een percentage van de WOZ-waarde van je woning dat je moet optellen bij je belastbaar inkomen.

Als jullie allebei een eigen woning hebben, en jullie gaan in één van die woningen samenwonen, dan wordt die woning jullie gezamenlijke hoofdverblijf. De andere woning wordt dan een tweede woning, die in box 3 valt. Dit betekent dat je over die woning vermogensrendementsheffing moet betalen, en dat je geen recht meer hebt op hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait.

Als jullie samen een eigen woning kopen, dan wordt die woning jullie gezamenlijke hoofdverblijf. Jullie hebben dan allebei recht op hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait, naar rato van jullie eigendomsverhouding. Als jullie fiscaal partner zijn, kunnen jullie deze bedragen onderling verdelen om zo het meeste voordeel te behalen.

Toeslagen

Als je gaat samenwonen, kan dit ook invloed hebben op de toeslagen die je ontvangt of kunt aanvragen. Toeslagen zijn tegemoetkomingen van de overheid voor mensen met een laag inkomen of hoge kosten, zoals huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag of kindgebonden budget.

Als je gaat samenwonen, moet je dit doorgeven aan de belastingdienst. De hoogte van je toeslagen wordt dan berekend op basis van jullie gezamenlijke inkomen en vermogen. Dit kan betekenen dat je minder of geen toeslag meer krijgt, of dat je juist meer toeslag krijgt. Het is daarom belangrijk om je toeslagen op tijd aan te passen, om te voorkomen dat je later geld moet terugbetalen of misloopt.

Conclusie

Samenwonen is een mooie mijlpaal in je leven, maar het brengt ook fiscale veranderingen met zich mee. Het is verstandig om je goed te informeren over de gevolgen voor je belastingaangifte, je eigen woning en je toeslagen, en om je situatie tijdig door te geven aan de belastingdienst. Zo kun je optimaal profiteren van de fiscale voordelen, en eventuele nadelen beperken.

Heb je nog vragen over de fiscale gevolgen van samenwonen, of wil je advies over jouw persoonlijke situatie? Neem dan contact op met een van onze fiscale experts. Wij helpen je graag verder.

R. Leichel Consultancies, uw vertrouwde belastingconsulent, is gespecialiseerd in een breed scala aan belastingzaken. Wij streven naar het optimaliseren van uw belastingteruggaven, een winst waar u als klant van profiteert. Onze toewijding aan u stopt nooit. Neem contact met ons op voor de hulp die u nodig heeft.