Een echtscheiding kan ingrijpende gevolgen hebben voor de financiële situatie van beide partners. Zeker als zij getrouwd zijn in gemeenschap van goederen, wat betekent dat alle bezittingen en schulden gezamenlijk zijn. In dit blog bespreken we de belangrijkste fiscale gevolgen van een echtscheiding bij een huwelijk in gemeenschap van goederen.
De verdeling van het vermogen
Bij een huwelijk in gemeenschap van goederen moeten de partners bij een echtscheiding het vermogen gelijk verdelen. Dit geldt ook voor de eigen woning, de hypotheekschuld, het pensioen en eventuele lijfrentes. De verdeling van het vermogen kan fiscale gevolgen hebben, zoals:
- Overdrachtsbelasting: als een van de partners de volledige eigendom van de eigen woning krijgt, moet hij of zij overdrachtsbelasting betalen over de helft van de waarde van de woning. Dit is 2% voor een woning en 8% voor een ander onroerend goed.
- Inkomstenbelasting: als een van de partners de volledige eigendom van de eigen woning krijgt, moet hij of zij ook de volledige hypotheekrente aftrekken in box 1. De andere partner moet zijn of haar aandeel in de hypotheekrente bijtellen bij het inkomen in box 1. Dit kan leiden tot een hoger of lager belastbaar inkomen.
- Kapitaalverzekering eigen woning: als een van de partners een kapitaalverzekering eigen woning heeft, die gekoppeld is aan de hypotheek, moet hij of zij deze verzekering voortzetten of afkopen. Bij voortzetting blijft de vrijstelling voor de uitkering gelden, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Bij afkoop kan er sprake zijn van een belaste uitkering in box 1.
- Oudedagsvoorzieningen: bij een echtscheiding hebben beide partners recht op de helft van elkaars opgebouwde pensioenrechten. Dit heet pensioenverevening. De pensioenuitvoerder moet hiervan op de hoogte worden gesteld binnen twee jaar na de echtscheiding. Anders moeten de partners zelf de pensioenen onderling verdelen. Ook hebben beide partners recht op de helft van elkaars opgebouwde lijfrentekapitaal. Dit heet lijfrenteverrekening. De lijfrenteverzekeraar moet hiervan op de hoogte worden gesteld binnen zes maanden na de echtscheiding. Anders moeten de partners zelf de lijfrenten onderling verdelen.
Een voorbeeld van afhandeling
Stel dat Jan en Marie getrouwd zijn in gemeenschap van goederen en gaan scheiden. Zij hebben een eigen woning met een waarde van €300.000 en een hypotheekschuld van €200.000. Zij hebben ook een kapitaalverzekering eigen woning met een waarde van €50.000 en een premie van €200 per maand. Verder hebben zij elk een pensioen opgebouwd ter waarde van €100.000 en een lijfrente ter waarde van €50.000.
Jan en Marie besluiten dat Jan in de woning blijft wonen en Marie uitkoopt voor €50.000. Jan neemt ook de kapitaalverzekering eigen woning over en betaalt voortaan de volledige premie. Jan en Marie verdelen hun pensioenen en lijfrenten volgens de wettelijke regels.
De fiscale gevolgen voor Jan zijn:
- Hij moet overdrachtsbelasting betalen over €150.000, oftewel €3.000.
- Hij moet de volledige hypotheekrente aftrekken in box 1, wat hem een belastingvoordeel oplevert.
- Hij moet de kapitaalverzekering eigen woning voortzetten en de volledige premie betalen. Hij behoudt de vrijstelling voor de uitkering.
- Hij krijgt de helft van het pensioen van Marie, wat zijn pensioeninkomen verhoogt.
- Hij krijgt de helft van de lijfrente van Marie, wat zijn lijfrentekapitaal verhoogt.
De fiscale gevolgen voor Marie zijn:
- Zij krijgt €50.000 van Jan, wat haar vermogen verhoogt.
- Zij moet haar aandeel in de hypotheekrente bijtellen bij haar inkomen in box 1, wat haar belastbaar inkomen verhoogt.
- Zij verliest de kapitaalverzekering eigen woning en de vrijstelling voor de uitkering.
- Zij verliest de helft van haar pensioen aan Jan, wat haar pensioeninkomen verlaagt.
- Zij verliest de helft van haar lijfrente aan Jan, wat haar lijfrentekapitaal verlaagt.
Conclusie
Een echtscheiding bij een huwelijk in gemeenschap van goederen kan complexe fiscale gevolgen hebben. Het is daarom raadzaam om een deskundige te raadplegen die kan helpen bij het maken van een eerlijke en fiscaal optimale verdeling van het vermogen. Zo kunt u voorkomen dat u voor onaangename verrassingen komt te staan.
R. Leichel Consultancies, uw vertrouwde belastingconsulent, is gespecialiseerd in een breed scala aan belastingzaken. Wij streven naar het optimaliseren van uw belastingteruggaven, een winst waar u als klant van profiteert. Onze toewijding aan u stopt nooit. Neem contact met ons op voor de hulp die u nodig heeft.