Hypotheekrenteaftrek in Nederland: wat is de stand van zaken?

De hypotheekrenteaftrek is een regeling die veel huiseigenaren in Nederland kennen en waarderen. Het houdt in dat u de rente die u betaalt over uw hypotheekschuld mag aftrekken van uw belastbaar inkomen in box 1. Hierdoor betaalt u minder inkomstenbelasting en houdt u meer geld over om uw hypotheek af te lossen of te besteden aan andere zaken. Maar hoe zit het nu precies met de hypotheekrenteaftrek? Wat zijn de voorwaarden, de beperkingen en de toekomstplannen? In dit blog geven we u een overzicht van de actuele stand van zaken rond de hypotheekrenteaftrek in Nederland.

Voorwaarden voor hypotheekrenteaftrek

Om gebruik te kunnen maken van de hypotheekrenteaftrek, moet u aan een aantal voorwaarden voldoen. Ten eerste moet u een eigen woning hebben die uw hoofdverblijf is. Dit betekent dat u er het grootste deel van het jaar woont en dat u er staat ingeschreven bij de gemeente. Ten tweede moet u een eigenwoningschuld hebben. Dit is het deel van uw hypotheek dat u gebruikt heeft om uw eigen woning te kopen, verbouwen of verbeteren. Ten derde moet u deze eigenwoningschuld in maximaal 30 jaar volledig aflossen via een annuïteitenhypotheek of een lineaire hypotheek. Dit geldt voor hypotheken die na 1 januari 2013 zijn afgesloten. Voor bestaande hypotheken gelden andere regels, afhankelijk van wanneer ze zijn afgesloten en of ze zijn overgesloten. Ten vierde moet u de rente en kosten die u betaalt voor uw eigenwoningschuld daadwerkelijk hebben betaald in het jaar waarover u aangifte doet.

Beperkingen van hypotheekrenteaftrek

De hypotheekrenteaftrek is niet onbeperkt. Er zijn een aantal beperkingen die ervoor zorgen dat u minder rente kunt aftrekken dan u misschien zou verwachten. Ten eerste is er een maximumbedrag waarover u rente mag aftrekken. Dit bedrag heet de eigenwoningreserve en is gelijk aan de verkoopprijs van uw vorige woning minus de eigenwoningschuld die daarop rustte. Als u een duurdere woning koopt, kunt u dus niet over het hele bedrag rente aftrekken, maar alleen over het bedrag dat binnen uw eigenwoningreserve valt. Ten tweede is er een maximumtarief waartegen u rente mag aftrekken. Dit tarief wordt sinds 2014 elk jaar met 0,5% verlaagd, totdat het gelijk is aan het tarief van de derde belastingschijf. In 2022 is het maximale aftrektarief 43% en in 2023 is het 40%. Dit betekent dat als u in de hoogste belastingschijf valt, u minder voordeel heeft van de hypotheekrenteaftrek dan iemand die in een lagere schijf valt. Ten derde is er een eigenwoningforfait dat u bij uw inkomen moet optellen als u een eigen woning heeft. Dit is een percentage van de WOZ-waarde van uw woning dat wordt gezien als een fictief inkomen uit uw woning. In 2022 is het eigenwoningforfait 0,5% voor woningen met een WOZ-waarde tussen € 12.500 en € 1.110.000. Voor duurdere woningen geldt een afwijkend percentage. Het eigenwoningforfait vermindert dus het effect van de hypotheekrenteaftrek, omdat u meer belasting moet betalen over uw inkomen.

Toekomstplannen voor hypotheekrenteaftrek

De hypotheekrenteaftrek is een onderwerp dat regelmatig ter discussie staat in de politiek. Er zijn voor- en tegenstanders van deze regeling, die verschillende argumenten hebben over de voor- en nadelen ervan. Sommige partijen willen de hypotheekrenteaftrek verder beperken of zelfs afschaffen, terwijl andere partijen deze willen behouden of zelfs verruimen. Het is dus niet zeker hoe de hypotheekrenteaftrek er in de toekomst uit zal zien. Wel is het zeker dat er een belangrijke verandering komt voor mensen die hun hypotheek (bijna) hebben afgelost. Zij hebben nu nog recht op een aftrek omdat ze geen of een kleine eigenwoningschuld hebben. Dit wordt ook wel de Wet Hillen genoemd. Deze wet zorgt ervoor dat het eigenwoningforfait vervalt als dit hoger is dan de aftrekbare kosten voor de eigen woning. Dit is het geval voor mensen die geen of weinig rente betalen. Eind 2017 werd echter aangekondigd dat de Wet Hillen vanaf 2019 met kleine stapjes van 3,33% per jaar in 30 jaar afgebouwd gaat worden. In 2022 bedraagt de Hillen-aftrek 86,67% en in 2023 nog maar 83,33% van het positieve verschil tussen het eigenwoningforfait en de aftrekbare kosten voor de eigen woning. Vanaf 2048 vervalt de aftrek helemaal. Dit betekent dat mensen die hun hypotheek (bijna) hebben afgelost, elk jaar iets meer belasting gaan betalen over hun eigen woning.

Aftrekbare en niet-aftrekbare kosten

Naast de rente over uw eigenwoningschuld, mag u ook bepaalde kosten aftrekken die te maken hebben met uw hypotheek. Dit zijn onder andere:

• - Eenmalige financieringskosten, zoals afsluitprovisie, notariskosten, taxatiekosten en advieskosten
• Periodieke betalingen voor erfpacht, opstal of beklemming
• Boeterente bij vervroegd aflossen of oversluiten
• Kosten voor een (bank)garantie
• Kosten voor een bouwdepot of verbouwingslening
• Kosten voor een Nationale Hypotheek Garantie (NHG)

Niet alle kosten die u maakt voor uw eigen woning zijn aftrekbaar. Dit zijn onder andere:

• Aflossingen op uw eigenwoningschuld
• Premies voor een overlijdensrisicoverzekering of een woonlastenverzekering
• Onderhouds- en verbouwingskosten die niet leiden tot een waardevermeerdering van uw woning
• Kosten voor een tweede hypotheek die niet gebruikt wordt voor uw eigen woning
• Gemeentelijke belastingen, zoals onroerendezaakbelasting (OZB) en rioolheffing

Conclusie

De hypotheekrenteaftrek is een regeling die veel huiseigenaren in Nederland geld bespaart op hun belastingaangifte. Het is echter geen eenvoudige regeling, want er zijn veel voorwaarden, beperkingen en toekomstplannen die invloed hebben op de hoogte van de aftrek. Bovendien zijn niet alle kosten die u maakt voor uw eigen woning aftrekbaar. Het is daarom verstandig om u goed te laten informeren over uw persoonlijke situatie en de mogelijkheden om optimaal gebruik te maken van de hypotheekrenteaftrek.

R. Leichel Consultancies, uw vertrouwde belastingconsulent, is gespecialiseerd in een breed scala aan belastingzaken. Wij streven naar het optimaliseren van uw belastingteruggaven, een winst waar u als klant van profiteert. Onze toewijding aan u stopt nooit. Neem contact met ons op voor de hulp die u nodig heeft.