Pensioen en de rol van de fiscus voor zelfstandig ondernemers
Als zelfstandig ondernemer heb je geen werkgever die voor je pensioen zorgt. Je moet dus zelf iets regelen om later een inkomen te hebben naast je AOW. Gelukkig zijn er verschillende manieren om fiscaal vriendelijk pensioen op te bouwen als zzp'er. In dit blog bespreken we de belangrijkste opties en de voor- en nadelen ervan.
Voortzetting pensioenregeling
Als je eerder in loondienst hebt gewerkt, heb je misschien al pensioen opgebouwd bij een pensioenfonds. Je kunt ervoor kiezen om deze pensioenregeling vrijwillig voort te zetten nadat je zzp'er bent geworden. Dit betekent dat je zelf de premie betaalt die je werkgever eerst voor je betaalde. Je kunt dit maximaal 10 jaar doen en de premie is aftrekbaar van je belastbare inkomen. Het voordeel is dat je profiteert van de collectieve voordelen van het pensioenfonds, zoals indexatie, nabestaandenpensioen en arbeidsongeschiktheidspensioen. Het nadeel is dat je gebonden bent aan de regels van het pensioenfonds, zoals de beleggingskeuzes, de pensioenleeftijd en de uitkeringsvorm. Bovendien kan het zijn dat het pensioenfonds een tekort heeft en moet korten op de pensioenen.
Fiscale oudedagsreserve (FOR)
De fiscale oudedagsreserve (FOR) is een manier om een deel van je winst te reserveren voor je pensioen. Je mag elk jaar een percentage van je winst toevoegen aan de FOR, tot een maximumbedrag. Dit bedrag mag je aftrekken van je belastbare inkomen, waardoor je minder belasting betaalt. Het voordeel is dat je zo eenvoudig geld opzij zet voor later, zonder dat je het hoeft te storten op een geblokkeerde rekening of verzekering. Het nadeel is dat je over de FOR uiteindelijk wel belasting moet betalen, namelijk als je met pensioen gaat of stopt met je onderneming. Dan moet je de FOR omzetten in een lijfrente of afrekenen met de Belastingdienst. Bovendien loop je het risico dat je het geld uitgeeft aan andere zaken, omdat het niet echt apart staat van je ondernemingsvermogen.
Lijfrente
Een lijfrente is een verzekering, bankspaarrekening of beleggingsrekening waarop je geld spaart of belegt voor je pensioen. Je kunt zelf bepalen hoeveel en hoe vaak je inlegt, tot een bepaald maximum. Dit maximum hangt af van je jaarruimte, oftewel het bedrag dat je fiscaal vriendelijk mag sparen voor je pensioen. Je kunt je jaarruimte berekenen met een online tool of laten berekenen door een financieel adviseur. De inleg voor een lijfrente is aftrekbaar van je belastbare inkomen, waardoor je minder belasting betaalt. Het voordeel is dat je flexibel bent in hoeveel en waarin je spaart of belegt, en dat je geld vaststaat tot je pensioenleeftijd. Het nadeel is dat je over de uitkeringen wel belasting moet betalen, en dat je kosten betaalt aan de aanbieder van de lijfrente.
Eigen vermogen
Je kunt ook zelf sparen of beleggen voor je pensioen, zonder gebruik te maken van een fiscale regeling. Je kunt dan bijvoorbeeld geld op een spaarrekening zetten, of beleggen in aandelen, obligaties, vastgoed of andere vermogensbestanddelen. Het voordeel is dat je volledig vrij bent in hoeveel, waarin en wanneer je spaart of belegt, en dat je geen kosten betaalt aan een pensioenfonds of verzekeraar. Het nadeel is dat je geen belastingvoordeel hebt, en dat je vermogensrendementsheffing moet betalen in box 3. Bovendien moet je zelf de discipline hebben om geld opzij te zetten en niet aan te komen.
Conclusie
Als zzp'er heb je verschillende mogelijkheden om pensioen op te bouwen. Elke optie heeft zijn eigen voor- en nadelen, en het hangt af van je persoonlijke situatie en voorkeuren welke optie het beste bij je past. Het is verstandig om je goed te laten informeren over de fiscale en financiële gevolgen van je keuze, en om regelmatig je pensioenopbouw te controleren en aan te passen als dat nodig is. Zo zorg je ervoor dat je later kunt genieten van een goed pensioen.